Kompost jest nawozem, który powstaje w wyniku rozkładu materii organicznej pod wpływem tlenu, temperatury, a przede wszystkim dzięki mikroorganizmom, które pełnią funkcję reducentów. Należą do nich m.in. dżdżownice i bakterie występujące w glebie. Produktem ich działalności jest próchnica, którą można wykorzystać jako ziemię kompostową, znakomicie nadającą się do uprawy warzyw lub kwiatów. Kompost użyźnia glebę, dostarcza jej składników mineralnych, spulchnia i zapewnia dobry przepływ wody i powietrza.
Kompost jako sposób na odpady organiczne
Podczas prac w ogrodzie oraz w gospodarstwie domowym powstaje mnóstwo odpadów organicznych, które można z powodzeniem wykorzystać jako cenny, naturalny i darmowy nawóz. Dodatkową korzyścią jest zmniejszenie ilości wywożonych śmieci, a opłaty z tego tytułu rosną nieustannie. Można przeznaczyć na kompost skoszoną trawę, cienkie gałęzie, popiół z grilla, starą ziemię doniczkową, suche łodygi, chwasty lub liście. Z domowej kuchni mogą do niego trafić np. ogryzki i skórki z jabłek, ziemniaczane obierki albo skorupki jaj. Pryzma kompostowa nie wygląda estetycznie, dlatego lepszym rozwiązaniem jest kompostownik. Można go zrobić samemu, można też kupić gotowy. Sklepy oferujące narzędzia ogrodnicze zapewniają szeroki wybór. Można je również kupić online w internetowych sklepach rolniczych. Kompostownik nie jest ozdobą ogrodu, dlatego trzeba przeznaczyć dla niego mało eksponowane miejsce, najlepiej w cieniu drzewa, żeby za bardzo się nie nagrzewał.
Jaki kompostownik wybrać?
Pojemnik na kompost powinien zapewniać kontakt odpadów z glebą, inaczej proces rozkładu będzie trwał dłużej. Estetyczne drewniane kompostowniki wymagają częstej konserwacji. Kompostowniki metalowe o ażurowej konstrukcji nie sprzyjają wytworzeniu się temperatury niezbędnej do rozkładu materii organicznej. Można wybrać pojemniki plastikowe, wykonane z tworzyw pochodzących z recyklingu. Ciekawym pomysłem są kompostowniki modułowe, które można ze sobą łączyć. W sprzedaży są także obrotowe pojemniki na odpady, dzięki czemu łatwiej można mieszać ich zawartość. Odporny na czynniki atmosferyczne kompostownik może nam służyć wiele lat. W sklepach z artykułami ogrodniczymi trzeba się dowiedzieć, czy materiał, z którego został wykonany, jest odporny na mróz i promienie UV. Dobrze jest wybrać kompostownik wyposażony w pokrywę, żeby uchronić kompost przed nadmiernym zawilgoceniem oraz na tyle stabilny, aby umożliwiał regularne przemieszanie widłami warstw pryzmy w celu jej dotlenienia.
Czego nie wrzucać do kompostownika?
Do pojemnika na odpady podlegające kompostowaniu nie wolno wrzucać odpadków pochodzenia zwierzęcego np. mięsa, tłuszczu, nabiału i ryb. Przyciągnie to szkodniki i może zapoczątkować procesy gnilne, czego świadectwem będzie nieprzyjemny zapach wydobywający się z kompostu. Na kompost należy wrzucać odpadki suche. Nadmiar wilgoci może zarazić pryzmę kompostową pleśnią i grzybami. Nie nadają się chwasty w stanie kwitnienia lub z nasionami oraz chwasty, które rozmnażają się przez odrosty z korzeni lub kłączy np. skrzyp, pokrzywa lub perz. Mogą one przerastać całą pryzmę. Nie wyrzucamy na kompost roślin zakażonych infekcjami grzybiczymi lub bakteryjnymi albo zaatakowanych przez szkodniki. Odpadki takie usuwamy z ogrodu na ogólnych zasadach segregacji śmieci. Niektóre odpadki roślinne mogą spowalniać procesy rozkładu np. zbyt grube gałęzie, skórki cytrusów spryskane środkami konserwującymi, liście orzecha włoskiego, dębu, brzozy i olchy zawierające garbniki albo kora i igliwie drzew i krzewów iglastych, zawierające żywice i olejki eteryczne. Nie wyrzucamy na kompost nawet drobnych kawałków zaimpregnowanych desek, płyt drewnopodobnych, zadrukowanego papieru i popiołu.
Kompostownik jest jednym z najważniejszych artykułów ogrodniczych sprzyjających ekologicznej uprawie roślin. Właściwie użytkowany zapewni produkcję zdrowych, wolnych od chemii owoców i warzyw.